Nakit Kullanımında Patlama: Bankalar ATM’lere Para Yetiştiremiyor

Türkiye’de enflasyonun yüksek seyretmesi ve Türk Lirası’nın değer kaybı, nakit kullanımında büyük bir artışa yol açtı. 200 liranın döviz karşılığının 6 dolara kadar gerilemesiyle, vatandaşlar daha sık nakit çekmeye yönelince bankaların ATM’lerine olan talep rekor seviyeye ulaştı. Bankalar, ATM’leri gün içinde birkaç kez doldurmak zorunda kalırken, bu durum bankacılık sektöründe maliyetleri artırıyor ve sistem üzerinde ciddi bir yük oluşturuyor.

ATM’LERDE YOĞUN TALEP VE DOLUM SIKLIĞI

Türkiye’de en büyük banknot olan 200 liranın alım gücündeki düşüş, ATM’lerden çekilen nakit miktarını artırdı. ATM’lerdeki 10, 20 ve 50 liralık bölümler artık 200 liralık banknotlarla dolduruluyor, ancak buna rağmen para çekim taleplerine yetişmek zorlaşıyor. 2015’ten 2024’e kadar ATM’lerden yapılan nakit çekim işlemlerinin ortalama tutarları büyük ölçüde arttı. Banka kartlarıyla işlem başına yapılan nakit çekimi yüzde 523 artarken, kredi kartlarında bu oran yüzde 583 oldu. ATM sayısındaki artış ise aynı dönemde yalnızca yüzde 11’de kaldı.

NAKİT İHTİYACI ARTIYOR

2015 yılında ATM’lerin tam dolu olması durumunda toplamda 46 milyar TL’lik nakit bulunuyordu. Ancak 2024 yılına gelindiğinde bu ihtiyaç yüzde 120 artışla 101 milyar TL’ye çıktı. Artan nakit ihtiyacı nedeniyle ATM’lerin dolum sıklığı artarken, bu durum bankacılık sektöründe hem lojistik hem de bakım maliyetlerini artırdı. Eskiden 26 kez dolum gerektiren ATM’ler, 2024 itibarıyla 109 kez dolum gerektirecek bir seviyeye ulaştı.

BANKACILIK SEKTÖRÜNDE MALİYETLER YÜKSELİYOR

ATM dolumlarının sıklaşmasıyla birlikte bankaların lojistik ve bakım maliyetleri yüzde 30 oranında artmış durumda. Bu süreçte ATM’lerdeki para çekim taleplerine yetişmek için ek personel ve taşıma maliyetlerinin de yükseldiği belirtiliyor. Nakit para kullanımındaki bu artış, özellikle ekonomik belirsizlikler ve enflasyonist baskılar nedeniyle önümüzdeki dönemde de devam edebilir.

Kaynak: HABER MERKEZİ