Türkiye’de bütçe açıkları hızla artarken, iktidar bütçe dengelerindeki bozulmanın ana nedeninin emekçi ve emekli maaş artışları olduğunu savundu.
Türkiye’de bütçe açıkları hızla artarken, iktidar bütçe dengelerindeki bozulmanın ana nedeninin emekçi ve emekli maaş artışları olduğunu savundu. 2024 yılına ait bütçe verileri, ocak-eylül döneminde 1 trilyon 74 milyar 18 milyon TL’lik bütçe açığına işaret ederken, bu rakamın yıl sonunda 2.1 trilyon TL’ye ulaşması bekleniyor. Orta Vadeli Program’a göre bütçe açığının 2025’te 1.9 trilyon TL, 2026 ve 2027’de ise 2.1 trilyon TL olacağı öngörülüyor.
Kahramanmaraş Depremleri ve Maaş Artışları Etkili Oldu
Yıllık Ekonomik Rapor’da, 2023 Kahramanmaraş depremleri ve kamu çalışanları ile emekli maaşlarına yapılan artışların bütçe üzerindeki etkisi vurgulandı. 2024 yılında kamu maaşlarında yapılan zamlar, emekli aylıklarına ve bayram ikramiyelerine eklenen artışlar, harcamalarda belirleyici rol oynadı. Bununla birlikte rapor, deprem harcamalarının finanse edilmesi için alınan tedbirlerle gelirlerde de artış yaşandığını kabul etti. 2023 yılının ilk sekiz ayında 383.4 milyar TL olan bütçe açığı, 2024 yılının aynı döneminde 973.6 milyar TL’ye yükseldi.
Memur ve İşçi Maaş Artışları
Kamu çalışanlarına yapılan maaş artışlarının bütçe üzerindeki etkisi tartışılırken, 2024 yılında memurlara yapılan toplu sözleşme zamları da açıklandı. Kamu çalışanlarının maaşlarında yılın ilk yarısında yüzde 15, ikinci yarısında ise yüzde 10 artış yapılırken, memur ve memur emeklilerine enflasyon farkıyla birlikte yüzde 19.3 zam yapıldı. Ortalama memur maaşı 44 bin 508 TL’ye yükseldi, kamu işçileri ise yıl boyunca yüzde 10+10 zam aldı.
Emekli Aylıkları ve Bayram İkramiyeleri Bütçe Dengesini Etkiledi
Emekli maaşlarında da önemli artışlar yapıldı. En düşük emekli aylığı 12 bin 500 TL’ye çıkarıldı, bayram ikramiyeleri de 3 bin TL’ye yükseltildi. Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın, bazı emeklilerin 60-70 bin TL maaş aldığını belirtmesi, tartışmaları alevlendirdi. Türkiye’de yaklaşık 4 milyon emekli, en düşük maaş olan 12 bin 500 TL ile geçinmeye çalışıyor. Ancak bu maaşlar, Türk-İş’in Eylül 2024 verilerine göre, açlık sınırının altında kalıyor. Ortalama memur emeklisi aylığı bile 18 bin 428 TL ile açlık sınırının altında kaldı.
Kamu-Özel İşbirliği Projeleri ve Bütçe Yükü
İktidar, bütçedeki açığı maaş artışlarına bağlarken, kamu-özel işbirliği projelerine yapılan milyarlarca liralık ödemeler göz ardı ediliyor. 2025 yılı bütçesine göre, garanti ödemeleri kapsamında şirketlere 202.3 milyar TL ödenmesi planlanıyor. Bu durum, bütçe açığının sadece emekçi ve emeklilere yapılan harcamalarla ilgili olmadığı yönünde eleştiriler getiriyor.
Kaynak: Haber Merkezi
