ÇİZMEYİ AŞMA

Had bilmek güzel şey.

Kendini bilmek ne güzel.

Filozofun dediği gibi “Bildiğim bir şey varsa o da bir şey bilmediğimdir. ”

Haddini bilmemek de bir o kadar çirkindir.

Latince”de ‘Ne supra crepidam” olan bir deyim var.

Çizmeyi aşma, demek.

Yunan ressam Apelles’e ithaf edilir. Apelles tablolarını sergilemek için bir sergi açar.

Serginin ziyaretçilerini uzaktan uzağa izlemeye koyulur.

Ziyaretçiler arasındaki bir ayakkabıcı, ressamın bir tablodaki “çizme” çiziminde yaptığı hatayı fark eder ve Apelles’e hatasını düzeltmesini önerir.

Ressam karşısında ayakkabıcı olduğundan eleştiriyi kabul eder ve alçakgönüllülükle düzeltir.

Ancak ayakkabıcının ressamın nazik tavırlarıyla egosu şişer. Bu başarısından güç alarak diğer tablolara yorum yapmaya başlar.

Bu defa bacakları, pantolonu ve diğer detayları ele alır.

Öfkelenen Apelles ayakkabıcının yanına gelir ve ona: “Efendi efendi! Haddini bil, çizmeyi aşma!” der.

Aslında bu uyarı değil; cehaletin cesaretine atılmış soğuk bir tokattır. Her konuda fikri olanlara söylenebilecek zamansız bir cevaptır.

Bugüne gelinirse, bu uyarı her zamankinden daha anlamlıdır. İnsanoğlu kendi sınırlarını unutmuş durumdadır.

Her detaya müdahil olmaya çalışanlar vardır. Sosyal medyada kulaktan dolma bilgiler yayılmaktadır. Satır başlıkları fütursuzcadır. Her*okolog denen bu vatandaşlardan sanat bilmeyen sanata, şiir okumayan şiire, bir kitap bile okumayan yazana karışmaktadır.

Birbirlerini hiç tanımayan bireyler dahi diğerlerinin kiminle mutlu olabileceklerini tartışmaktadır.

Yapıcı eleştiri ve densizlik arasındaki çizgi günbegün aşılmaktadır.

Oysa bilinmeyen bir konuda susmak zayıflık değil, bilginin değerine verilen saygıdır.

Biliyorsan söyle faydalansınlar
Bilmiyorsan sus da adam sansınlar, denir.

İki kelime öğrenen filozof olmadığı gibi, hakem, eleştirmen, encümen de sayılmamalıdır. Çizmeyi aşanların sandaletin nasıl yapıldığı hakkında bile fikirleri bulunmamaktadır.

Söz söylemeden iyice durup düşünmek lazımdır. Tablo şahane veyahut değil! Bu tabloya yorum yapmaya gerçekten kimin hakkı vardır?

Amaç, konuşmak için konuşmak mıdır?
Şaşırtıcıdır!

Her söz değer katmaz, bazı sözler sadece havada yankılanır.
Ters tepkiyle karşılaşır.

Ve unutulmasın ki; haddini bilmeyi öğrenmeyen insana tahammüle; ne Apelles’in sabrı yeter ne de hayatın!

Fazla tevazunun sonu, vasat insandan nasihat almaktır, vesselam.