Sanayi Üretimindeki Daralma Derinleşiyor: Türkiye’de Üretim Gücü Yitiyor

Türkiye’de sanayi üretimi, son dönemde ciddi bir daralma yaşıyor. Artan maliyetler, yüksek döviz kuru ve finansmana erişim zorlukları, üretimdeki çarkları neredeyse durma noktasına getirdi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Sanayi Üretim Endeksi Ocak 2025’te aylık bazda %2,3 oranında bir gerileme yaşadı ve bu son 9 ayın en düşük seviyesi oldu. Yıllık bazda ise sadece %1,2’lik bir artış görüldü. Bu veriler, sanayinin mevcut durumunun ne kadar kırılgan olduğunu ve zorluklarla karşı karşıya olduğunu gösteriyor.

Sanayi Sektöründen Alarm: Finansmana Erişim Zorlaşıyor

Sanayi üretimindeki bu daralmanın en büyük sebeplerinden biri, sanayicilerin yeterli finansmana erişememesi ve devlet desteklerinin yetersizliği. Sektör temsilcileri, üretim yapabilmek için gerekli finansmanı temin etmekte zorlandıklarını ve bu nedenle iş yapabilme kapasitelerinin düştüğünü belirtiyorlar. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten, sektördeki küçülmeyi ve kapanan firmaların sayısındaki artışı dile getirerek, sanayi sitelerindeki boş dükkânların arttığını vurguladı. İçten, “Aymakoop, Aykosan gibi sanayi sitelerimizde önceden boş dükkân bulunmazdı, şimdi ise kiralık-satılık tabelaları artmaya başladı” şeklinde konuştu. Ayrıca, elektrik tüketiminin %25 oranında düştüğünü ve işten çıkarmaların arttığını belirtti.

İthalat Artıyor, İhracat Azalıyor

Sanayiciler, yüksek maliyetlerin ve döviz kuru dengesizliklerinin, üretim ve satış fiyatlarını olumsuz etkilediğini söylüyorlar. İçten, TL’nin değer kaybı nedeniyle maliyetlerin artışını örnekleyerek, “İki yıl önce 10 dolara sattığımız ayakkabıyı şimdi 14 dolara satmamız gerekiyor, bunu da müşteri kabul etmiyor” dedi. 2022’de 25 milyon çift ayakkabı ithal edilirken, 2024’te bu sayı 76 milyon çifte yükseldi. İhracatın azalırken, ithalatın arttığı belirtiliyor. İçten, enflasyonun bir an önce düşmesi ve TL’nin ihracata uygun bir değere getirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Sanayi Üretiminde Gerileme: Çeşitli Etkenler Etkili

Makina İmalat Sanayi Federasyonu Başkanı Adnan Dalgakıran ise sanayi üretimindeki gerilemenin tek bir sebepten kaynaklanmadığını belirtti. Dalgakıran, “Sanayi üretiminde üç yıldır büyüme yok. Reel olarak da gerileme söz konusu. Buna neden olan tek bir sebep yok” diyerek, yüksek kredi faizleri, enflasyonla mücadelede tüketimin kısıtlanması gibi ekonomik faktörlerin etkili olduğunu söyledi. Ayrıca, sanayide işçilik maliyetlerinin son üç yılda döviz bazında 2,5 kat arttığını ve bunun da ihracat yapabilme gücünü zayıflattığını ifade etti.

Rusya-Ukrayna Savaşı ve Durgun Avrupa Pazarı

Dalgakıran, sanayi üretimindeki düşüşün sebepleri arasında Rusya-Ukrayna savaşının, Avrupa pazarındaki durgunluğun ve Çin’in rekabet gücünün de etkili olduğunu belirtti. Türkiye’nin güçlü olduğu pazarlarda Çin’in daha fazla ihracat yapması, Türk sanayisinin karşılaştığı zorlukları artıran diğer unsurlar arasında yer alıyor.

Yeni Bir Ekonomik Strateji Gerekiyor

Türk sanayisinin yeniden canlanabilmesi için uzun vadeli bir ekonomik stratejiye ihtiyaç duyulduğunu söyleyen Dalgakıran, kurların mutlaka düzeltilmesi gerektiğini belirtti. “Bu kurlarla Türk sanayisi ihracat yapamıyor. Türk ekonomisi yeniden ele alınmalı ve uzun vadeli bir stratejiye oturtulmalı” dedi. Şu anda mevcut ekonomik yapıyla herhangi bir büyüme beklemenin zor olduğunu ifade eden Dalgakıran, daha köklü bir çözüm için zamanın geldiğine dikkat çekti.

Türkiye sanayi üretiminde ciddi zorluklarla karşı karşıya. Artan maliyetler, döviz kuru dalgalanmaları, yüksek faizler ve küresel ekonomik faktörler, Türk sanayisini daralma sürecine sokmuş durumda. Sanayiciler, daha düşük maliyetler, uygun kredi imkanları ve yapısal reformlarla sanayi üretiminin yeniden büyüyebileceğini belirtiyor. Bu zorlu süreçte Türk sanayisinin yeniden canlanabilmesi için doğru ekonomik stratejilerin ve politikaların uygulanması gerektiği vurgulanıyor.

Kaynak: Haber Merkezi